AB Bakanı Ömer Çelik’in CHP’ İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu’nun soru önergesine verdiği yanıtta, Türkiye-AB Geri Kabul Anlaşması’nın Vize Serbestisi Diyaloğunun resmen başlatılmasına paralel olarak 16 Nisan 2013 tarihinde Ankara’da imzalandığını hatırlattı.
Türkiye-AB Geri Kabul Anlaşması’nın onay süreçlerinin Türkiye ve AB tarafından tamamlanıp gerekli bildirimlerin yapılmasının ardından 1 Ekim 2014 tarihinde üçüncü ülke vatandaşlarına ilişkin hükümleri hariç olmak üzere yürürlüğe girdiğini vurgulayan Çelik, yanıtta ayrıca şu bilgilere yer verdi:
“Buna ilaveten Türkiye ve AB arasında sığınmacı krizine yönelik işbirliği süreci, 2015 yılının yaz aylarında başlamıştır. Bu süreçte üç adet Türkiye-AB zirvesi gerçekleştirilmiştir. Son olarak 18 Mart 2016 tarihinde toplanan Türkiye-AB Zirvesi’nde yapılan zirve açıklaması ile işbirliğinin genel hatları çizilmiştir. Söz konusu işbirliğinin en önemli unsuru ‘1’e 1 Formülü’ olarak adlandırılan yöntemdir. Bu yöntemle Ege Denizi’nde yaşanan trajedilerin önlenmesi ve düzenli göçün özendirilmesi amaçlanmıştır. ‘1’e 1 Formülü’ kapsamında, 20 Mart 2016 tarihinden itibaren Türkiye’den Yunan adalarına geçen bütün düzensiz göçmenlerin Türkiye’ye iade edilmesine ve bu kapsamda iade edilen her Suriyeliye karşılık düzensiz yolla AB’ye geçmeye çalışmamış bir Suriyelinin bir AB ülkesine yerleştirilmesine karar verilmiştir.”
AB Bakanı Ömer Çelik’in yanıtına göre, İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü koordinasyonunda yürütülen çalışmalar kapsamında 2 Mayıs 2017 tarihi itibariyle toplam bin 93 düzensiz göçmen Türkiye’ye iade edildi. AB üye ülkelerine ise toplam 5 bin 24 Suriyeli gönderildi.
Türkiye-AB işbirliği sürecinin diğer bir önemli unsurunun da ‘külfet paylaşımı’ ekseninde Türkiye’deki Suriyelilere AB tarafından mali yardım yapılması olduğunu kaydeden Bakan Çelik, AB’nin Türkiye’ye gelen geçici koruma altındaki Suriyelilere ilişkin olarak yük paylamışı konusundaki mutabakat çerçevesinde 24 Kasım 2015 tarihli Komisyon Kararı ile 3 milyar euro tutarında bir mali yardım programı oluşturduğunu belirtti. Çelik, 16 Mart 2016 Türkiye-AB Zirvesi’nde ise söz konusu kaynağın kullanımının hızlandırılmasına ve finanse edilecek projelerin ivedilikle belirlenmesine ilişkin mutabakat sağlandığını ifade ederek şöyle dedi:
“2017 Nisan sonu itibariyle 2.156 milyar euronun hangi proje ve programlarda kullanılacağı Avrupa Komisyonu kararı ile tespit edilmiş, bunun 1.572 milyar eurosu sözleşmeye bağlanmıştır. Sözleşmeye bağlanan fonun 568 milyon eurosu projelerin uygulanmasından sorumlu uluslararası kuruluşlara, 222 milyon euroluk bölümü ise ilgili Bakanlıklarımıza çeşitli projeler kapsamında harcanmak üzere aktarılmıştır.
AB Bakanlığı’nın verdiği bilgiye göre Fon Kullanım durumuna ilişkin tablo ise şöyle:
- Türkiye-AB Ortak Eylem Planı Kapsamında Belirtilen Yardım Miktarı: 3 Milyar Euro
- AB Komisyonunun Harcama Kararı Alınan Toplam Fon Miktarı: 2.156 Milyon Euro
- Sözleşmeye Bağlanmış Toplam Fon Miktarı: 1.572 Milyon Euro
- Aktarılan Miktar: 790 Milyon Euro
- Henüz Aktarılmamış Olan Miktar: 782 Milyon Euro
- Sözleşmeye Bağlanmış Projelerden Aktarılan Toplam Fon: 790 Milyon Euro
- Kamu Kurumu Hesaplarına Aktarılan Cari Miktar: 222 Milyon Euro
- Sağlık Bakanlığına: 120 Milyon Euro
- Milli Eğitim Bakanlığına: 90 Milyon Euro
- Göç İdaresi Genel Müdürlüğüne: 12 Milyon Euro
- BM Organları ve STK’lara Aktarılan Miktar: 568 Milyon Euro
- Milli Eğitim Bakanlığı-UNICEF: 60.5 Milyon Euro
- WFP-Kızılay /Aile Bakanlığı: 278.5 Milyon Euro
- WFP-Kızılay (Kızılay kart için): 32 Milyon Euro
- Çeşitli BM Kuruluşları: 58 Milyon Euro
- Çeşitli STK’lar: 71 Milyon Euro
- Çeşitli Finans Kuruluşları (Altyapı): 68 Milyon Euro
Kaynak: Sputniknews
